Qyteti Mesjetar i Sardës është shpallur me status Monument Kulture i kategorisë së I me vendim nr. 586 datë 17/03/1948. Qyteti mesjetar Sarda, sot kalaja e Shurdhahut ndodhet në një ishull të liqenit të Vau Dejësit, në afërsisht të qytetit të Vau Dejësit.
Qyteza e Sardës deri në fund të shekullit XV ka qenë një qendër e rëndësishme kulturore dhe pikë takimi i tre kulturave kryesore të gjithë trevës së veriut, kulturës së Malësisë, të kulturës së Mirditës dhe të Zadrimës të cilat me karakteristikat e veçanta që i dallojnë nga njëra-tjetra u kanë rezistuar kohës dhe rrymave kulturore të huazuara nga pushtues të ndryshëm.
Për këtë qytezë kanë shkruar shumë studiues të huaj si Ippen, De Grandi, J. G. Hahn dhe studiues e arkeologë shqiptarë, të cilët e kanë vlerësuar si një mbartës të kulturës Ilire. Vetë emri i saj i transformuar në Shurdhah ka origjinë Ilire nga qyteti i Sardës. Në këtë fortifikim janë gjetur rrënojat e një kalaje të antikitetit të vonë të shekullit VI-VIII.
Sarda ka qenë një stacion pushimi në rrugën e vjetër të Dardanisë. Në vitin 877 ka qenë qendër e krahinës së Polatit që përfshinte malësitë në të dy anët e Drinit, nga Liqeni i Shkodrës deri në Kukës. Sarda në mesjetë shërbente si një një qytezë përbri Drinit dhe një pikë ndërlidhëse me rrugën e vjetër Gjakovë-Shkodër.
Në fillimet e mesjestës, Sarda ishte një qendër e rëndësishme Ipeshkvnore. Nga viti 1190 -1460 njihen 17 Ipeshkvij që kanë drejtuar jetën fetare të qytetit. Një mur i gjatë 690 m dhe i lartë rreth 2 m, në të cilin ishin të ndërtuar 10 kulla mbrojtëse, rrethonte pjesën e poshtme të qytetit (zona urbane), kurse në lartësine e kodrës, një rrethim tjetër me mur, gjatësi 370 m dhe lartësi 3.2 m që përbënte pjesën e fortifikuar ku strehoheshin qytetarët për t’u mbrojtur në rast lufte. Pushtimi turk në vitet 1474-1479 e shkatërroi përfundimisht qytetin
